Granic państwa czeskiego Ibrahim nie
oznaczył dokładnie, nadmienił tylko, że sąsiadują z krainami Turków (tj.
Węgrów), a rozmiary państwa określił w przybliżeniu w sposób następujący, „co
się tyczy kraju Bolesława, to długość jego od miasta Pragi do miasta Krakowa
wymaga podróży trzech tygodni.”[1]
Republika Czeska (Obecne granice)
Podkreśla Ibrahim, że miasto Praga
zbudowane jest z kamienia i wapna, i jest wielkim emporium handlowym, w którym
można spotkać kupców z różnych krajów. Praga była nie tylko ośrodkiem handlu,
ale także wytwórczości rzemieślniczej.[2]
Ibrahim wspomina także o odważnikach
handlowych. Były to zapewne ciężarki, jakich sporą ilość ujawniły wykopaliska i
znaleziska archeologiczne w północnej i wschodniej Europie. Były to najczęściej
bryłki żelazne, powleczone płaszczem brązowym, o kształcie sferycznym, ze
spłaszczonymi biegunami. Na odważnikach skandynawskich z X wieku możemy
stwierdzić wyraźny wpływ systemu wag mezopotamsko-perskiego, którego
spadkobiercami byli Arabowie. Wymienienie obok odważników handlowych, towarów, wskazuje
na dwa rodzaje handlu, handel wymienny towar za towar i handel za pieniądze (za
metal szlachetny) odważany za pomocą odważników.[3]
Ibrahim wspomina o dwóch zbożach
uprawianych przez Słowian: pszenicy i jęczmieniu. Możemy sądzić, że o wiele
tańszy od pszenicy był jęczmień, gdyż można go było kupić w ilości
wystarczającej na czterdzieści dni dla jednego wierzchowca, podczas gdy za tę
samą cenę nabywano pszenicę wystarczającą jedynie na trzydzieści dni dla
jednego człowieka.[4]
Otrzymaliśmy też informację o
wytwarzanych w Czechach chusteczkach, które były używane, jako płacidło. Ze
słów Ibrahima wynika, że nie chodzi tu o płótno użytkowe, przedstawiające pewną
wartość, jako towar, lecz o przedmioty posiadające jedynie, co wyraźnie
podkreśla autor, stałą wartość umowną, a których produkcja musiała być wobec
tego określona pewnymi prawami i odbywać się pod kontrolą jakiejś władzy. T.
Kowalski rozważa możliwość istnienia w dawnych Czechach pierwocin banknotów
analogicznych do istniejących, w 2 połowie XI wieku u Ujgurów.[5]
Obserwacja Ibrahim, że ludność
Czech, jest śniada, o czarnych włosach, jest szczególnie interesująca z tego
względu, że odpowiada najzupełniej współczesnej rzeczywistości
antropologicznej. Ibrahim zauważył wśród ludności Czech silniejsze rozprzestrzenienie
ciemnej pigmentacji, aniżeli wśród sąsiednich plemion słowiańskich. Tego
rodzaju fakt możemy tłumaczyć tym, że na terenie Czech występują szczególnie
licznie takie typy antropologiczne jak odmiana ciemna typu dynarskiego oraz typ
alpejski. Ten skład rasowy Czech zawdzięczają wędrówkom ze wschodu i z południa
wzdłuż grzbietów Karpat i doliną Dunaju w kierunku północnym i zachodnim
właśnie tym typom antropologicznym.[6]
[1] J. Widajewicz, Studia nad relacją o Słowianach Ibrahima ibn
Jakuba, Kraków 1946, s. 51.
[2] J. Strzelczyk, Mieszko Pierwszy, s. 44-45.
[3] T. Kowalski, Relacja Ibrahima ibn Jakuba, s. 75-76.
[4] U. Lewicka-Rajewska, Arabskie opisanie Słowian, s. 86.
[5] U. Lewicka-Rajewska, Arabskie opisanie Słowian, s. 211.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz