Pierwsze państwa słowiańskie

Nim Słowianie stworzyli pierwsze organizmy państwowe, znaleźli się pod wpływem koczowniczego ludu Awarów. Pochodził on z terenów Azji Środkowej, nasza wiedza o tych koczownikach, nim pojawili się w Europie jest bardzo mała. Wiemy natomiast że w 568 roku zajęli obszar Panonii, uprzednio zamieszkiwany przez Longobardów. Nim do tego doszło wojowniczy Awarowie podbili koczownicze plemiona zamieszkujące stepy nadazowskie i nadczarnomorskie.

 Państwo Awarów ok. 600 roku.

---

Awarowie wspólnie ze Słowianami podejmowali liczne wyprawy przeciwko Bizancjum, wyprawiali się także na tereny Italii i Dalmacji.

Punktem zwrotnym w ich historii była nieudana próba zdobycia Konstantynopola w 626 r. Zapoczątkowała ona upadek państwa awarskiego, do którego ostatecznie doszło pod koniec VIII w. w wyniku najazdów Franków. Ostatnia znana nam wzmianka o tym wojowniczym ludzie pochodzi z 822 roku.

Po nieudanej próbie zdobycia Konstantynopola w 626 roku plemiona słowiańskie podniosły bunt przeciwko Awarom, w wyniku którego powstało tzw. Państwo Samona, które swą nazwę zawdzięcza frankijskiemu kupcowi, którego Słowianie mieli sobie obrać na przywódcę.

Tak oto przedstawia nam to wydarzenie Fredegar, kronikarz frankijski z VII wieku:

„Kiedy Winidowie wyruszyli zbrojnie przeciwko Hunom, kupiec Samo, o którym mówiłem wyżej, podążył z ich wojskiem. Tam oto okazał się uzdolniony w walce z Hunami, że dziwiono się powszechnie i ogromna ich liczba poległa od miecza Winidów. Winidowie, widząc zdolności Samona, wybierają go sobie królem, gdzie przez 35 lat panował szczęśliwie”

Mimo sukcesów takich jak pokonanie wojsk Dagoberta I w 631 r. pod Wogatisburgiem, którego lokalizacja nie jest znana do dzisiaj, państwo to przestaje istnieć wraz ze śmiercią swego przywódcy około roku 658.

 Przypuszczalny zasięg państwa Samona.

Na porażce Awarów skorzystali także Słowianie zamieszkujący obszar dorzecza górnej Drawy i Sawy (obecna Karyntia, Styria i Kraina). Zdołali oni w pierwszej połowie VIII w. założyć własne państwo, którego przywódcą był Borut. Władca ten szukał sojuszników przeciwko Awarom w Bawarii. Znalazł ich tam, jednak jego następca musiał wyrazić zgodę na chrystianizację swego państwa, która jednak przebiegała bardzo opornie i prowadziła do licznych konfliktów. Sytuację uspokoił na pewien czas książę Waltunk (772-784), który na tronie został osadzony w wyniku interwencji bawarskiej.

Ze spisanego około 870 roku Conversio Bagoariorum et Carantanorum (traktat o „nawróceniu się Bawarów i Karyntyjczyków”), możemy dowiedzieć się że:

„Niedługo potem Hunowie poczęli tych Karyntyjczyków ciężko gnębić wrogimi napadami. Księciem ich był wówczas Boruta, który na wieść o pochodzie wojsk huńskich na nich doniósł to Bawarom i prosił, aby przyszli im na pomoc. Ci rzeczywiście z pośpiechem nadszedłszy, rozbili Hunów, a ubezpieczywszy Karyntyjczyków, poddali ich, a także ich sąsiadów, pod zależność króla.”

Po tym jak Karantania przyłączyła się do nieudanego buntu księcia Chorwatów Ljudewita, został a w 822 r. wcielona do państwa Franków.

Państwo Słowian Karantańskich, było rządzone przez lokalną dynastię, która starała się prowadzić niezależną politykę, doprowadziła ona także do powstania organizacji kościelnej. Dzięki temu było ono pierwszym stabilnym organizmem państwowym stworzonym przez Słowian. 

Bibliografia:

Mały słownik kultury dawnych Słowian.

P. Urbańczyk, Trudne początki Polski.

M. Salamon, Wielka historia świata, Tom 4.

Gerard Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna: antologia tekstów źródłowych

Źródło mapek: Wikipedia.